4 lutego 2024

W tym wydaniu :

-Informacja dla członków TMO
-OOO- Historia jak u Spielberga
-Leksykon Orzegowski -pytania
-Fotozagadka z przymrużeniem oka 18
-Przy ratuszu coś drgnęło
-Spacer po Orzegowie
-Dawny Orzegów na fotografii

 

 

Informacja dla członków TMO

Ze względu, że zwykle comiesięczne zebrania odbywają się w  każdy drugi czwartek miesiąca, a tym razem będzie to trzeci, dla przypomnienia właściwy  termin .Obecność jeżeli nie obowiązkowa , to wskazana.

 

 

 

 

 

-OOO-

 

 

 

Historia jak u Spielberga

 

Cyril Rofe podejmując się ucieczki z obozu jenieckiego narażał swe życie, wiedział o tym doskonale, a jednak podjął  się tak ryzykownego przedsięwzięcia. Trafił do obozu jenieckiego w Szombierkach,  jednego z wielu jakie  znajdowały się na terenie Górnego Śląska. Był taki również, od listopada 1942 roku i u nas w Orzegowie przy ul.Bobreckiej na terenie ,,Sokolni” Przebywało tam kilkuset jeńców głównie Rosjan i Anglików. Jeńcy ci przede wszystkim wykorzystywani byli do pracy w tutejszych kopalniach.
Cyril Rofe wraz z innymi jeńcami angielskimi choć zakwaterowany był w obozie w Szombierkach został skierowany do pracy pod ziemią w kopalni Karol. Tam też poszukując sprzymierzeńca który by zechciał mu pomóc w planowanej ucieczce natrafił na Alojzego Tworka…

Całość czytaj tu

 

 

 

Leksykon Orzegowski – pytania

O

 

Odpust parafialny – Kiedy w Orzegowie przypada odpust parafialny?

Organizacje – Co oznacza skrót OSP jednej z wielu organizacji działających na terenie Orzegowa?

Organy -Który z polskich wybitnych kompozytorów i organistów w 1929 roku zagrał swój koncert na przekazanych do użytku kościelnych organach?

Orzegowska – Ulica Orzegowska biegnie przez dwie dzielnice, na którym odcinku jest dłuższa w Orzegowie czy w Rudzie?

OGTK – W którym roku powstała Orzegowska Grupa Twórców Kultury?

 

 

 

Tu znajdziesz odpowiedzi

 

 

 

 

 

 

Przy ratuszu  coś drgnęło…

 

Wprawdzie od 2013 roku budynek ratusza jest własnością  Wyższej Szkoły Nauk Stosowanych, to praktycznie od 2010 roku , tj. od momentu likwidacji szpitala, który przez wiele lat  funkcjonował w tym miejscu, obiekt ten  nie jest  do tej pory w żaden sposób użytkowany.

Przez te kilkanaście minionych  lat niejednokrotnie  wyrażono  troskę o losy ratusza. Były to obawy  niebezpodstawne, bo oparte o przykre doświadczenia z Domem Kultury, który jak pamiętamy pozostawiony bez należytej opieki i właściciela, rok po roku popadał w ruinę, aż w końcu nie było już dla niego żadnego ratunku i ostatecznie  zniknął z powierzchni ziemi. Wydawać się może, że w przypadku ratusza podobny scenariusz byłby niemożliwy. Ale przyznamy, że takiej pewności co do tego  mieć nie możemy.

Sytuacja tego obiektu na pozór nie jest najgorsza. Jest  przede wszystkim właściciel, w 2015 roku na wniosek rektora WSNS obiekt został wpisany do rejestru zabytków. Poza tym w 2006 roku z pomocą miasta udało się  0drestaurować elewację budynku.

Dopóki jednak obiekt nie będzie użytkowany, ta niepewność co do jego losów pozostanie. Na pewno upływający czas, w którym nic się nie dzieje będzie działać na jego niekorzyść .

Pozostawiony bez stałej opieki  przez ostatnie lata narażony był na tego rodzaju akty dewastacji

 

 

Od jakiegoś jednak czasu zaczęło się  wokół  ratusza coś dziać. Nie był  to jakiś ciąg zaplanowanych prac, które by mogły wskazywać, że rozpoczęto gruntowny remont całego obiektu, ale  dosyć wyraźne sygnały, że są czynione jakieś ruchy w tym kierunku. Na pierwszy ogień poszła rozbiórka ponad  100 letniego  muru okalającego teren ratusza.

  Po rozbiórce muru minęło wiele następnych  miesięcy, kiedy teren ten ogrodzono prowizorycznymi  metalowymi przęsłami .

 

 

 

Wiosną ubiegłego roku w ,,Wiadomościach Rudzkich” pojawił się w końcu jakże optymistyczny materiał dotyczący przyszłości Ratusza.

 

 

 

 Dowiedzieliśmy się ,że w końcu szykuje się remont dawnego ratusza

 

,, Wyższa Szkoła Nauk Stosowanych z Orzegowa ma zamiar poszerzyć swoją działalność poprzez remont i zaadaptowanie budynku

– Tymczasowe  wygrodzenie terenu (które zastąpi do końca sierpnia br. od strony ul. Hlonda i ul. Huloka ogrodzenie docelowe) związane jest z przystąpieniem uczelni zgodnie z zatwierdzonym projektem budowlanym i uzyskanym pozwoleniem na budowę do jego przebudowy

i adaptacji na potrzeby WSNS wraz ze zmianą sposobu użytkowania ww. obiektu – informuje Adam Sałaniewski, kanclerz Wyższej Szkoły Nauk Stosowanych. – Realizacja przebudowy i adaptacji podzielona została na trzy etapy, a aktualnie rozpoczęte zostały prace przygotowawcze do realizacji pierwszego etapu. Całość prac według przyjętego planu powinna zostać zakończona do 2026 r  . Z uwagi na fakt, że obiekt był użytkowany także jako szpital chorób płuc, był zalany po likwidacji szpitala i nie był dostosowany do dostępności dla osób z niepełnosprawnościami, wymaga termomodernizacji, zakres remontu jest bardzo szeroki . Budynek dawnego ratusza w Orzegowie zostanie przeznaczony na potrzeby dydaktyczne uczelni (sale wykładowe i seminaryjne), jeżeli chodzi o realizację kształcenia w zawodzie pielęgniarki oraz kształcenia na poziomie licencjatu w innych zawodach medycznych. Zostanie tam przeniesiona także siedziba władz uczelni.

– W obiekcie planowane jest ponadto usytuowanie ogólnodostępnej dla mieszkańców Rudy Śląskiej placówki e pielęgniarstwa czynnej całą dobę.
Wygrodzony teren zgodnie z planem jego zagospodarowania przeznaczony zostanie w przeważającej części na tereny zielone oraz na parking. Ponadto w ramach uzgodnienia ze śląskim wojewódzkim konserwatorem zabytków planowane jest odtworzenie nielicznych elementów architektury wnętrz.

Wyższa Szkoła Nauk Stosowanych w Rudzie Śląskiej-Orzegowie (obecna siedziba mieści się przy. Królowej Jadwigi 18) prowadzi edukację na kierunku pielęgniarstwo na trzech poziomach kształcenia tj. na studiach pierwszego stopnia (licencjackich), studiach drugiego stopnia (magisterskich) oraz na tzw. studiach pomostowych z prawem uzyskania dyplomu li-cencjata przeznaczonych dla pielęgniarek, które ukończyły liceum medyczne lub szkołę policealną, względnie pomaturalną. W tym roku akademickim w WSNS kształci się 574 studentów. Ze względu na małe zainteresowanie kształceniem się w zawodzie położnej studia te zostały zawieszone. WSNS ma jednak nadzieję na rozwój

działalności. – Oczekujemy od 2019 r. na uchwalenie ustawy o niektórych zawodach medycznych, która ma określić wykaz tych zawodów, ich kwalifi kacje i kompetencje zawodowe. Ustawa jest aktualnie procedowana przez Sejm RP i powinna być uchwalona

do końca tej kadencji Sejmu RP.Od jej ostatecznego brzmienia, szczególnie w zakresie dotyczącym wymogów kwalifi kacyjnych dotyczących wymaganego docelowo poziomu wykształcenia

(studia wyższe czy wykształcenie średnie), uzależniona jest decyzja o nowej ofercie edukacyjnej

uczelni – informuje kanclerz WSNS.”

Źródlo : Joanna Oreł -Wiadomości Rudzkie

 

 ***

Trudno powiedzieć na dzień dzisiejszy na ile informacje zamieszczone w tym artykule są   aktualne, tym bardziej, że przez wiele ostatnich miesięcy raczej nic w budynku i w jego obrębie się nie działo.

Natomiast  może napawać optymizmem, że coś znów drgnęło.
W  ostatnim czasie w miejscu dawnego muru ogradzającego teren ratusza wybetonowane zostały stopy z wyprowadzonymi koszami zbrojeniowymi  pod filary,  do których mocowane będą potem przęsła ogrodzenia.

 

 

 

Spacer po Orzegowie 

 

W ramach obchodów 65- lecia nadania praw miejskich Rudzie Śląskiej już od lutego odbędą się  spacery historyczne po wybranych dzielnicach Rudy Śląskiej.

Pierwszy spacer odbędzie się 10 lutego 2024. w Orzegowie

Zbiórka o godzinie 11:00 przy koksowni (ul. A. Hlonda 52).
Udział w spacerze jest darmowy.
Spacer prowadzi Dyrektor Muzeum Miejskiego Krzysztof Gołąb.

 

 

 

 

 

 

 

 

Dawny Orzegów na fotografii

Po zakończeniu II wojny światowej przez wiele dziesiątków lat  na podobne zdjęcia  trudno byłoby natrafić w przestrzeni publicznej. Dziś już tylko te najstarsze pokolenie mieszkające tu na Śląsku może pamiętać i to już właściwie  w większości przypadków bardziej  z przekazu rodziców, że w momencie gdy po rozstrzygnięciach plebiscytowych  takie miejscowości jak Orzegów, który  został przydzielony Polsce, wcale  nie stały się  aż tak polskie jakby się teraz mogło z perspektywy minionego czasu wydawać.
Na podstawie plebiscytu dokonano wprawdzie nieco sztucznego  zresztą podziału granic polsko -niemieckich, ale w żaden sposób nie wyodrębniono po jej obu stronach ,  narodów niemieckiego i polskiego.
Po stronie niemieckiej pozostawała liczna mniejszość polska, w województwie śląskim w części przyznanej Polsce  zamieszkiwała zaś silna grupa niemiecka. Nie przeprowadzono w tym czasie spisu ludności, niemniej na podstawie istniejących szacunków przyjęto, że tuż po wyznaczeniu granicy na Górnym Śląsku po niemieckiej stronie mieszkało ponad pół miliona Polaków, a w województwie śląskim – ponad 300 tys. Niemców.

Dlatego niezwykle istotną, w zasadzie  wtedy kluczową sprawą dla tego regionu stała się obowiązująca na mocy porozumienia obu stron konwencja genewska, gwarantująca wiele spraw narodowych, zwłaszcza w zakresie języka, prowadzenia mniejszościowych szkół i zakładów naukowych, wydawania prasy i książek w swoim języku ,a także zakładania organizacji politycznych i społecznych.

Orzegów nie był tu jakimś wyjątkiem.Uproszczeniem byłoby podzielić tutejszych mieszkańców na Polaków i Niemców. Generalnie wszyscy byli Ślązakami, lecz o różnej często nawet nieskrystalizowanej do końca świadomości narodowej. Faktem jednak jest to, że w okresie międzywojennym  ta  dosyć liczna mniejszość niemiecka tu na terenie Orzegowa  na określonych zasadach funkcjonowała.

 

 

Katolischer Jugend und Jungmaennerverein- obecna ul.Emili Plater