Fazaniec

Park Fazaniec zajmuje powierzchnię 17 ha między dwiema dzielnicami Bytomia -Bobrkiem i Szombierkami .Choć to w całości teren należący administracyjnie do Bytomia ,od zawsze był miejscem , w którym orzegowianie chętnie spędzali swój czas .
Park cechuje bardzo duże zróżnicowanie terenu .Znajdują się tu  dwa wąwozy , miejscami o głębokości kilkunastu metrów , które zbiegają się w kierunku południowym i zamykają w swoich ramionach płaskie wzniesienie z łąką .W wąwozach płyną strumienie , które uchodzą do  pobliskiego stawu.

Podczas prac inwentaryzacyjnych na obszarze parku opisano ponad 3800 drzew , większość z nich rośnie na wysokich skarpach wąwozów.Park  jest doskonałym miejscem do spacerów.Położony  w zaciszu ,daleko od ruchliwych ulic i gwaru miejskiego  obfitujący w zieleń  ,pozbawiony betonu, z miejscami do odpoczynku na ławkach .

 

Historia:

Park Fazaniec został założony w drugiej połowie XIX wieku przez hrabiego Hansa Ulricha Schaffgotscha początkowo jako bażanciarnia (fazan z niem.- bażant)Bażanty hodowano tam  do początku 1928 roku.

Obiekt był ogrodzony , bram pilnowały warty , jedna od strony Bobrka , dwie od strony Szombierek. Mieszkańcy okolicy nie mieli tam wstępu. W 1926 roku górnicy kopalni Gotthard ,Lithrandra i Paulus zwrócili się do hrabiego  z prośbą o udostępnienie parku dla miejscowej ludności.
Hrabia się zgodził i od 1927ro ku park stał się publiczny , z tym że o godz.21 .00 park zamykano. Park był bardzo zadbany ,uporządkowano alejki spacerowe , zamontowano ławki stoliki do gier w karty i szachy,stworzono place zabaw dla dzieci,  a także postawiono sporych rozmiarów drewnianą altanę chroniącą przed deszczem.Na terenie parku organizowano festyny i zabawy ludowe .

Przed pierwszą wojną w parku można było spotkać zające, kuropatwy , lisy , a także sarny .

W latach 50.planowano tam wybudowanie szpitala, ale projekt ten nie doszedł do skutku.Powstało natomiast kąpielisko i dwa boiska.

26 lutego 1987 roku został wpisany do rejestru zabytków  Województwa Śląskiego .

Park ze względu na liczne walory krajobrazowe wciąż jest chętnie odwiedzany.

Nieopodal istniał też   dużo mniejszy tzw.Fazaniec Orzegowski .Znajdował się po prawej stronie ul.Bytomskiej udając się  od strony Orzegowa w kierunku na Szombierki , pomiędzy obecną oczyszczalnią ścieków, a Bytomką .Było to również miejsce często odwiedzane przez orzegowian . W okresie międzywojennym organizowano tam festyny i zabawy , było to też miejsce gdzie , które odwiedzały często  grupy dzieci z pobliskich szkół .Teren w formie parku istniał do roku 1947 kiedy poprowadzono tam szlak kolei piaskowej.

 

 

*źr.(1)(2)

 

Ficek  staw

 

Staw (ob..niemieckie ) położony na styku granic bytomskich dzielnic  Bobrka  i Szombierek, a od strony południowej Orzegowa w bliskim sąsiedztwie  przepływającej tam Bytomki. Początkowo były to dwa stawy oddzielone groblą .Nazwy stawów pochodziły od ich właścicieli.Od strony zachodniej  był staw Ficka , a od wschodniej Gnidy. Nazwa ,,niemieckie” powstała prawdopodobnie  po wojnie i odnosiła się do faktu,że  w okresie międzywojennym po podziale Śląska,  teren gdzie znajdował się staw przyznano stronie niemieckiej. Na mapie z 1939 roku stawy opisane są jeszcze  jako Ficek i Gnida

 

 

Fiedler

 

Adam Fiedler ur.19 grudnia 1965 w Rudzie Śląskiej  polski koszykarz występujący na pozycji rzucającego obrońcy, reprezentant Polski.
Na przełomie lat 80/90 mieszkaniec os.Powstańców Śląskich w Orzegowie.Karierę sportową rozpoczął w klubie Pogoń Nowy Bytom z którym występował w latach 1981 – 1983 w ówczesnej II lidze. Od 1993 roku do 1990  reprezentował barwy Stali Bobrek Bytom z którą grał w ekstraklasie .Wystąpił w reprezentacji Polski w 36 oficjalnych meczach zdobywając 274 punkty.Dwukrotnie brał udział w Mistrzostwach Europy .Po 1990 roku kontynuował karierę sportową  w Niemczech w drużynie Brandt Hagen , a następnie do jesieni  2009  pracował jako trener w BBV Hagen.

 

źr.(2)

 

 

 Flach

 

Brunon Flach (1867 – 1936)

W latach 1903 do 1926 piastował urząd naczelnika Gminy Orzegów. Był jednym z nielicznych polskich naczelników gmin. W okresie urzędowania w Orzegowie podobnie jak na cały Górnym Śląsk wśród mieszkańców dynamicznie kształtowała się tożsamość narodowa. Mimo tego Brunon Flach cieszył się zaufaniem zarówno u Niemców jak i Polaków. Był pierwszym orzegowskim naczelnikiem gminy Orzegów , który swą funkcję pełnił odpłatnie .Wcześniej funkcję tą sprawowano honorowo.W 1927 roku Brunon Flach dla swego następcy Piotra Tomanka wystarał się o prawo używania tytułu burmistrza.

źr.(1)

Brunon Flach w dolnym rzędzie w środku

 

 

Fojkis

Walenty Fojkis – patron jednej z ulic na osiedlu Powstańców Śląskich .Początek budowy osiedla nastąpił w połowie lat 80. Budynki, c0 charakteryzuje tego rodzaju osiedla mieszkaniowe nie leżą bezpośrednio przy ulicy ,a są umieszczone w jej obrębie  .Oddzielnie są zgrupowane budynki o numerach parzystych (2-12) i nieparzystych (1-15).Do ulicy przypisane są też obiekty handlowe.
Patron ulicy Walenty Fojkis urodził się w Wełnowcu, .Przed I wojną światową był członkiem Towarzystwa gimnastycznego ,,sokół” .podczas I wojny światowej został wcielony domarmii niemieckiej i został ranny pod Lens.Poskierowaniu na leczenie do Wielunia nawiązał kontakt z POW.Od 1919 roku był w szkole podchorązych w Warszawie, skąd przydzielono  go do 17 pułku piechoty .
Od lutego 1920 roku przebywał na urlopie na Górnym Śląsku w celu wzięcia udziału w akcji plebiscytowej .Otrzymał funkcję dowódcy V (bytomsko- tarnogórskiego ) okręgu Polskiej Organizacji Wojskowej Górnego Śląska )a po reorganizacji w czerwcu 1920 r VII (pszczyńsko -katowickiego)okręgu POWGŚl
Był pierwszym , który ruszył ze swoim oddziałem do II Powstania Śląskiego .Od grudnia 1920 roku do kwietnia 1921 był komendantem POW Górnego Śląska w powiecie katowickim .
w III powstaniu śląskim  był dowódca I pułku katowickiego.Nosił wtedy pseudonim ,,Stawski”
W latach międzywojennych był naczelnikiem Gminy Michałkowice..był członkiem Chrześcijańskiej Demokracji oraz posłem do selmu RP i Sejmu Śląskiego.Organizował Ochotnicze Oddziały Powstańcze.
Po kompanii 1939 r pełnił służbę w P[olskich Siłach Zbrojnych na Zachodzie . Zmarł w Edynburgu w Wielkiej Brytanii w 1950 r. Został odznaczony orderem Virtuti Militari V klasy

źr.(2)

 

 

Freestyle Ice Skating 

Widowiskowa , choć wciąż mało popularna w Polsce dyscyplina uprawiana na lodzie , polegająca na pokonywaniu na czas specjalnie przygotowanego w tym celu toru przeszkód .Pod dachem orzegowskiego lodowiska odbyły się kilka razy zawody ogólnopolskie , po raz pierwszy na inaugurację Roku Sportu Orzegowskiego w 2016 roku.

 

źr (1)(2)

 

Fronczek

 

Rudolf Fronczek 1942 -2020

Piłkarz wychowanek  KS 27 Orzegów  , gdzie swoją przygodę zaczynał jako 12 letni chłopiec . W 1962 roku  występował  w drużynie seniorów , która jako III ligowiec  niespodziewanie dotarła do  1/16 Pucharu Polski, pokonując po drodze wiele wyżej notowanych zespołów .  W wieku 22 lat powołany do wojska gdzie miał możliwość kontynuowania kariery piłkarskiej w III ligowych Czarnych Żagań .Jak się okazało  i ten klub był sprawcą sporej sensacji  w Pucharze Polski  docierając aż do finału tych rozgrywek.Po odbyciu służby wojskowej karierę kontynuował w KS 27 Orzegów ,W sezonie 1968/1969 znalazł się w kadrze I ligowych Szombierek , debiutując w meczu z Zagłębiem Sosnowiec.Karierę zakończył ponownie w Orzegowie.W latach 70-tych wyjechał do Niemiec gdzie od 1976 roku miał możliwość gry wIIIligowym Alzenberg Wimberg.W Niemczech mieszkał do końca swego życia.

 

źr.(1)

 

 

 

Futsal

Futsal (dawniej używana w Polsce, oficjalna nazwa- piłka nożna halowa pięcioosobowa lub potocznie halówka )
W Orzegowie  głośniej o tej dyscyplinie stało się  w drugiej połowie lat 90.W 1995 roku z inicjatywy właściciela karczmy ,,Bocian” Romana Jarzombka utworzono zespół piłki halowej występujący pod nazwą KS 27 Orzegów Bocian.Drużyna miała na swoim koncie sporo sukcesów i to nie tylko w wymiarze lokalnym , gdzie była jedną z czołowych drużyn halowych w mieście .
w 2000 roku ,,Bociany” stały się sensacyjnym zwycięzcą międzynarodowego turnieju rozgrywanego w Niemczech.

Obecnie   w najwyższej klasie rozgrywkowej futsalu  bierze udział dwóch piłkarzy wywodzących się z Orzegowa..

Michał Widuch – bramkarz futsalu grający w klubach ekstraklasy .Gwiazda Ruda Śląska ,GAF Gliwice ,Piast Gliwice .Kilkukrotny reprezentant Polski pierwszej drużyny narodowej jak i reprezentacji młodzieżowej

 

Robert Gładczak ur.w 1988 roku  piłkarz futsalowy  (na pozycji;rozgrywający ) klubów ekstraklasy m.in.Clearex Chorzów ,GSF Gliwice, oraz AZS UŚ Katowice. w swojej karierze rozegrał ponad 200 meczy ligowych .
W przeszłości wielokrotny reprezentant Polski.

 

 

*źr (1)(2)

Futbol amerykański 

 

 

Futbol amerykański – kontaktowy sport drużynowy nieco przypominający rugby, w którym uczestniczą dwa jedenastoosobowe zespoły dążące do zdobycia większej liczby punktów.Piłkę można przemieszczać , kopiąc ją , niosąc , rzucając lub przekazując ją z rąk do rak między zawodnikami (najczęściej jest ona rzucana ręką) Punkty zdobywa się na wiele sposobów , na przykład przez przeniesienie piłki  przez linię punktową , rzucenie piłki do zawodnika stojącego  za tą linią  czyli w polu punktowym lub przez kop na bramkę przeciwnika

W Orzegowie  dyscyplina ta była uprawiana przez istniejący  od 2008 roku w naszym mieście  klub Warriors Ruda Śląska . Klub ten kilkakrotnie zmieniał swą siedzibę , ostatecznie też  w 2012 roku po fuzji z Silessia Miners występował w rozgrywkach jako AZS Silesia Rebels. Wcześniej w latach 2009-10 futboliści korzystali z obiektu na Burochu.

 

Nie był to jedyny ślad tej dyscypliny w Orzegowie.Jako że , jest to dyscyplina najbardziej popularna w Stanach Zjednoczonych w 2017 roku   IV Liceum Ogólnokształcące  im .Hoovera w Orzegowie podczas ,,Dni amerykańskich ”  w celu popularyzacji tej dyscypliny zaprosiła na mecz pokazowy drużynę Lions Gliwice.

26 maja  2019 roku na boisku Burloch Areny rozegrany został mecz 9 kolejki Ligi Futbolu Amerykańskiego pomiędzy klubami Tychy Falcons  a Panthers Wrocław

 

 

źr.(1)(2)

***

– oznaczenia pod hasłami podają ( * …cyfra w nawiasie) numer pod którym w zakładce głównej Leksykonu Orzegowskiego znajduje się lista z przypisanymi pod te numery  źródłami  informacji  wykorzystanymi całkowicie lub częściowo  do utworzenia hasła.