Zamorski
Wojciech Zamorski (1952- 2022) polski dziennikarz radiowy i telewizyjny , samorządowiec.Absolwent iberystyki oraz podyplomowego studium dziennikarstwa na Uniwersytecie Warszawskim.
Przez wiele lat związany z Telewizją Polską, Radiem Katowice , a także radiową Trójką, gdzie był m.in jednym z prowadzących legendarną Listę Przebojów Programu Trzeciego.
Jako dziennikarz TVP Katowice prowadził m.in.nadawany w latach 1994-2000 popularny program muzyczny ,,100% LIVE”,w ramach którego prezentowane były koncerty zespołów i wykonawców z gatunku rocka , jazzu i bluesa. W 1989 roku wraz z Grażyną Torbicką ,Tomaszem Raczkiem i Markiem Sierockim poprowadził Międzynarodowy Festiwal Piosenki w Sopocie.Kochał muzykę i był chodzącą encyklopedią rocka.
W latach 2002-2014 był radnym Sejmiku Śląskiego.W ramach pełnionych obowiązków był.m.in rzecznikiem prasowym marszałka województwa, oraz członkiem Komisji:Edukacji ,Nauki i Kultury, Sportu Turystyki i Rekreacji ,Współpracy Zagranicznej i Integracji Europejskiej , a także Doraźnej Komisji ds.Monitorowania Przygotowań Województwa Śląskiego do Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej Euro 2012. W późniejszym czasie był zatrudniony na stanowisku specjalisty ds.promocji i organizacji imprez w Parku Śląskim w Chorzowie. Zajmował się konferansjerką , miał własne studio dubbingu.
Urodził się w Bytomiu i tam spędził młodość.Ponad 30 lat wraz z rodziną mieszkał na os.Powstańców Śląskich w Orzegowie.
Zagłoba
Zagłoba – Istniejący w latach 60-90 bar mieszczący się w budynku przy ulicy Orzegowskiej 62.Budynek ten powstał tuż przed wojną i był przeznaczony dla bezdomnych
Projekt budynku z 1938 roku .W części parterowej znajdowały się lokale z przeznaczeniem na sklep , fryzjera i pokój na śniadania ,co z pewnością miało związek z tym ,że miał to być budynek dla bezdomnych .Czy był , a jeżeli tak ,to jak długo nie wiadomo .Z pewnością wybuch wojny mógł mieć tu jakieś znaczenie jeżeli chodzi o funkcję tego budynku.
Projekt budynku z 1938 roku .W części parterowej znajdowały się lokale z przeznaczeniem na sklep , fryzjera i pokój na śniadania ,co z pewnością miało związek z tym ,że miał to być budynek dla bezdomnych .Czy był , a jeżeli tak ,to jak długo nie wiadomo .Z pewnością wybuch wojny mógł mieć tu jakieś znaczenie jeżeli chodzi o funkcję tego budynku.
Zanda
Obecnie teren gdzie znajduje się szkoła podstawowa nr 6 .
Pochodzenie nazwy; (Sand z niemieckiego piasek) .W tym rejonie podobnie jak to miało miejsce na Burlochu i w okolicy ul.Młodego Górnika pozyskiwano piasek na tzw.podsadzki w celu wypełnienia pustek poeksploatacyjnych chodników pobliskiej kopalni Karol.
W wyniku eksploatacji piasku powstał głęboki , sporej powierzchni staw .W 1961 roku utworzono na nim przystań kajakową .Wyprofilowano nabrzeże stawu , obiekt wyposażono w odpowiednie zaplecze .Utworzono harcerską drużynę wodną , której powierzono opiekę nad obiektem .Uporządkowano i zagospodarowano w tym czasie również teren wokół stawu , gdzie powstał tzw.Plac Gier i Wypoczynku , kompleks rekreacyjno-sportowy na którym znajdowały się liczne skwery , plac zabaw , piaskownice , fontanny ,a także boiska do piłki nożnej i siatkówki .
W 1962 od strony wschodniej powstało kąpielisko , które wraz z przyległym stawem kajakowym tworzyło Ośrodek Sportów Wodnych
źr.(1)
Zielińskiego
Ulica na osiedlu Powstańców Śląskich łącząca się z ul.Karola. Przy ul.Zielińskiego znajduje się m.in adm.spółdzielni Osiedla Powstańców Śląskich , Osiedlowy Dom Kultury ,,Neptun” , apteka , restauracja ,,Karminadel”
Pomiędzy ul.Zielińskiego a ul.Karola Goduli biegnie głęboki wąwóz , pozostałość po szlaku kolejowym ,którym odbywał się transport piasku do pobliskiej kopalni Karol .
Patron ulicy: Antoni Zieliński (1897-1977) urodził się w Rudzie , był powstańcem i działaczem plebiscytowym .Walczył pod Górą św.Anny W latach międzywojennych pracownik administracji samorządowej w Lipinach.
Zimniowski
Józef Zimniowski
Bokser KS 27 Orzegów
1929 rok – mistrz Śląska w wadze półciężkiej
1930 rok – wicemistrz Śląska w wadze półciężkiej
źr.(1)(5)
Ziętka
Pełna nazwa Ulica Generała Jerzego Ziętka.
Ulica o długości 600 m znajduje się na osiedlu Powstańców Śląskich i jest ulicą,przy której nie znajdują się żadne budynki mieszkalne.Biegnie od ul.Bytomskiej do ul.Kop.Karol.Przy tej ulicy planowana jest w niedalekiej przyszłości budowa osiedla mieszkaniowego .
Patron ulicy Jerzy Ziętek
Jerzy Ziętek, ps. „Jorg” (ur. 10 czerwca 1901 w Gliwicach, zm. 20 listopada 1985 w Zabrzu) – polski polityk, urzędnik, samorządowiec, działacz partyjny, państwowy i społeczny oraz wojskowy. Generał brygady Sił Zbrojnych Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Wojewoda śląski (1945), wojewoda katowicki (1973–1975), członek Rady Państwa (1963–1985, w tym od 1980 zastępca przewodniczącego). Poseł na Sejm III kadencji w II RP, na Sejm Ustawodawczy oraz na Sejm PRL II, III, IV, V, VI, VII i VIII kadencji.
źr.(1)(2)
Zimolong
Maksymilian Zimoląg, również Max Zimolong (ur. 1905 w Orzegowie, zm. 1986) – polski waltornista i pedagog muzyczny.
Pierwszy waltornista Berliner Philharmoniker (1931 – 1935) i Staatskapelle Dresden (1935 – 1947). Prowadził ożywioną działalność koncertową i nagraniową. W latach 1947-1953 nagrał z Narodową Orkiestrą Symfoniczną Polskiego Radia w Katowicach wiele dzieł solowych literatury waltorniowej, między innymi I i II Koncert na róg Josepha Haydna czy Koncert na róg i małą orkiestrę Kazimierza Sikorskiego. W 1948 roku został pedagogiem Akademii Muzycznej w Katowicach. W 1954 roku został pierwszym waltornistą Filharmonii Wrocławskiej i wykładowcą tamtejszej Akademii Muzycznej. W 1958 roku przez krótki czas pełnił funkcję pierwszego waltornisty Stuttgarter Philharmoniker. W latach 1958 – 1959 prowadził działalność pedagogiczną w Tokio (Japonia).
Jest autorem dwóch zbiorów etiud na waltornię będących materiałem edukacyjnym w szkołach muzycznych, dokonał transkrypcji na waltornię 12 etiud Johannesa Brahmsa i opracowań koncertów na ten instrument.
*źr.(2)
ZKS Slavia
Zapaśniczy Klub Sportowy Slavia
Z początkiem lat 90-tych do orzegowskiej hali , z sąsiedniej Rudy przenieśli się zapaśnicy KS Slavia . W poprzedniej dekadzie zapaśnicy tego klubu nie mieli sobie równych na matach krajowych.
W tamtym czasie Slavia dorobiła się pięciu Olimpijczyków w osobach: Bernarda Szczepańskiego, Jana Szymańskiego, Mariana Skubacza, Jana Krzesiaka oraz Marka Garmulewicza.
Najbardziej utytułowanym zawodnikiem rudzkiego klubu był Marek Garmulewicz – pięciokrotny medalista Mistrzostw Europy, w tym trzy razy złoty, dwukrotny medalista Mistrzostw Świata, czterokrotny olimpijczyk, który po zakończeniu kariery zawodniczej zajął się pracą szkoleniowca. Nie kto inny, jak Marek Garmulewicz stanął na czele zarządu powstałego 22 października 2006 roku, Zapaśniczego Klubu Sportowego SLAVIA Ruda Śląska, w którym to klubie piastuje stanowisko Prezesa.
Hala w Orzegowie stanowi doskonale wyposażoną bazę treningową do uprawiania zapasów. W chwili obecnej ZKS SLAVIA Ruda Śląska jest jednym z bardziej perspektywicznych klubów zapaśniczych w kraju. Prowadzone tu jest zakrojone na dużą skalę szkolenie dzieci i młodzieży w oparciu o współpracę z rudzkimi placówkami oświatowymi, co pozwala z dużym optymizmem patrzeć w przyszłość. W 2005 roku powstał pierwszy w naszym kraju program szkolenia sportowego w zapasach w ramach lekcji wychowania fizycznego, w tym samym roku utworzona została klasa sportowa o specjalności zapasy w Szkole Podstawowej Nr 6 w Rudzie Śląskiej.
Obecnie klasy zapaśnicze funkcjonują również w Szkole Podstawowej nr 41 oraz w Gimnazjum Nr 4. W ramach zapaśniczych klas sportowych szkolonych jest około 100-stu młodych zawodników i zawodniczek. W przyszłości poczynione mają zostać starania
o to, aby w Rudzie Śląskiej zaczęła funkcjonować Szkoła Mistrzostwa Sportowego w zapasach.
Od początku swego istnienia ZKS “SLAVIA” osiągał sukcesy, które miały coraz większy zasięg i były coraz bardziej spektakularne. W roku 2006 rudzki klub zwyciężył zdecydowanie w klasyfikacji klubowej Ogólnopolskiej Olimpiady Młodzieży w zapasach w stylu wolnym, od tego momentu rozpoczęła się jego dominacja w kraju w grupach młodzieżowych zarówno w stylu wolnym jak i zapasach kobiet. Po jakimś czasie, równolegle z sukcesami w sporcie młodzieżowym, pojawiły się znaczące wyniki w grupie seniorów. Szczyt ZKS SLAVIA osiągnął w roku 2009 zwyciężając w rozgrywkach I Ligi Drużynowej, rok 2011 przyniósł I m w Rankingu Klubowego Mistrza Polski, wynik ten został powtórzony w roku 2012, również w roku 2012 ZKS SLAVIA zwyciężył w klasyfikacji klubowej Mistrzostw Polski Seniorów.
Od 2006 roku zawodnicy bądź zawodniczki ZKS SLAVIA Ruda Śląska, aż 35 razy byli Reprezentantami Polski na Mistrzostwa Europy i Mistrzostwa Świata.
Klub dorobił się w ostatnich latach wielu świetnych zapaśników i zapaśniczek ,wielokrotnych mistrzów kraju i reprezentantów Polski .W tym gronie znajduje się m.in najbardziej utytułowana zawodniczka klubu Natalia Strzałka Wśród wielu znaczących osiągnięć wymienić należy jej młodzieżowe Mistrzostwo Europy, wicemistrzostwo świata kadetek , brązowy medal Młodzieżowych Igrzysk Olimpijskich Nanjing 2014 . W 2022 roku wraz z klubową koleżanką również jedną z czołowych w klubie i kraju Natalią, Kubaty sięgnęły po brązowe medale Mistrzostw Europy seniorów! co w tej chwili jest największym osiągnięciem w historii ZKS Slavia.
ZKS Slavia jest jednym z czołowych klubów zapasów w stylu wolnym w kraju , co potwierdza zdobyczami medalowymi na każdych kolejnych mistrzostwach Polski .
źr.(1)(5)
ZPM
Zakład Przetwórstwa Mięsnego Małgorzaty Kuś jest rodzinnym zakładem produkcyjnym o wielopokoleniowej tradycji wędliniarskiej.
Jego historia od zawsze związana była z Orzegowem. Początki zakładu sięgają 1914 roku, kiedy to dziadkowie obecnej właścicielki – Jan i Ema Konderla rozpoczęli produkcję i handel wyrobami wędliniarskimi.
Firma w obecnej formie powstała 20 września 1990 roku i wtedy też rozpoczęła działalność.
Zaczynano od działalności produkcyjnej w niewielkich pomieszczeniach z jednym przyzakładowym sklepem, pracując początkowo na używanych maszynach i urządzeniach masarskich. Zatrudniano wówczas cztery osoby.
Początki były bardzo trudne, ale tradycja obroniła się sama, ponieważ produkcja wyrobów oparta została na starych sprawdzonych recepturach bez stosowania konserwantów.
W chwili obecnej firma zatrudnia około 75 osób. Zakład rozbudowano. Ciągłe dążenie do modernizacji parku maszynowego skupiające się na zastąpieniu starych wyeksploatowanych urządzeń, nowoczesnymi urządzeniami, pozwala nie tylko dostosować produkcję do wzrostu zapotrzebowań klientów ale w znacznym stopniu obniżyć koszty eksploatacji.
Zakład jest członkiem Śląskiego Cechu Rzeźników i Wędliniarzy w Katowicach. Sklep firmowy Kuś W 2002 roku zakład brał udział w realizacji programu dostosowania warunków pracy w zakładzie do wymagań przepisów prawa pracy. Przeprowadzony przez Państwową Inspekcję Pracy audyt zakończył się otrzymaniem świadectwa z wynikiem pozytywnym. W 2003 roku firma została odznaczona “Srebrną odznaką za zasługi dla rzemiosła polskiego”. W 2004 roku w prestiżowym konkursie zdobyła tytuł “Firmy z jakością” oraz odznaczona została “Śląskim Toporem” w dowód uznania za promocję i wspieranie rzemiosła rzeźniczo – wędliniarskiego.
Przedsiębiorstwo prowadzi sprzedaż na terenie aglomeracji katowickiej województwa śląskiego oraz do kilku odbiorców w Niemczech. Nabywcami wędlin w kraju są głownie odbiorcy detaliczni prowadzący sklepy mięsne lub spożywcze z wydzielonymi stoiskami mięsnymi oraz hurtownie.
Oprócz tradycyjnych wyrobów rzeźniczo – wędliniarskich oferowany jest również szeroki asortyment garmażeryjny zarówno dla klientów indywidualnych jak i hurtowych.
Zryw Orzegów
Miejski Klub Sportowy Zryw Orzegów
W 1978 roku w celu ożywienia ruchu sportowego w Orzegowie , kontynuując kilkudziesięcioletnią tradycję uprawiania piłki nożnej w dzielnicy utworzono klub piłkarski Zryw. W jego szeregach grało 70 zawodników w różnych kategoriach wiekowych. Miejscem rozgrywania meczy było boisko na Burlochu należące w tamtym czasie do Rudzkiej Spółdzielni Mieszkaniowej , która była głównym opiekunem klubu , częściowej pomocy udzielały też Zakłady Poligraficzne z Goduli. Trenerem pierwszego zespołu był Józef Korzonek były piłkarz KS 27 Orzegów .Klub występował w niższych klasach rozgrywkowych, mimo to mecze przyciągały sporo kibiców .W zespole występowało kilku piłkarzy wcześniej grających w wyższych klasach rozgrywkowych .
Klub istniał do 1991 roku
***
– oznaczenia pod hasłami podają ( * …cyfra w nawiasie) numer pod którym w zakładce głównej Leksykonu Orzegowskiego znajduje się lista z przypisanymi pod te numery źródłami informacji wykorzystanymi całkowicie lub częściowo do utworzenia hasła.