5 marca 2023
W tym wydaniu:
-W Orzegowie powstanie Ośrodek Rehabilitacji
-Orzegowianie na szklanym ekranie
-Leksykon Orzegowski
-Dawny Orzegów w kolorze(29)
-Zdjęcie z kalendarza
-O kopalni Karol -w Muzeum Miejskim
-Zdjęcie tygodnia
-Orzegowski Sport na starej fotografii (5)
– Ze sportu
W Orzegowie powstanie Ośrodek Rehabilitacji
Choć jeszcze wciąż nieoficjalnie, to z pewnego już źródła pochodzi informacja dotycząca przyszłej funkcji remontowanego od dłuższego czasu budynku znajdującego się na rogu ulic Orzegowskiej i K.A.Hlonda. Było wiadomo, że obiekt przejmuje Poradnia ,,Szpakmed”, teraz już znamy główne przeznaczenie tej placówki.
Obiekt będzie pełnił funkcję Ośrodka Rehabilitacji, choć prawdopodobnie znajdzie się tam też miejsce dla poradni podstawowej opieki zdrowotnej. Jednocześnie zlikwidowana zostanie poradnia rehabilitacji na os.Podlas.
O szczegółach z pewnością będziemy się dowiadywać już w najbliższym czasie. Termin oddania obiektu do użytku choć już jest znany , to wiele wskazuje ,że może nastąpić pewien ,,poślizg” stąd oficjalnie jeszcze na ten temat żadna informacja się nie ukazała.
.
Orzegowianie na szklanym ekranie
Co jakiś czas nadarza się nam sposobność oglądania na ekranach telewizyjnych osób wywodzących się z Orzegowa. Przy tak wielu kanałach tv, w dodatku przy często powtarzanych programach prawdopodobieństwo ,że na ekranie dostrzeżemy znajome nam twarze jest wcale niemałe.
Mirosław Riedel od dłuższego czasu ma swoje ,,wejścia” programie TVP 2 ,,Pytanie na śniadanie” Tym razem zobaczyliśmy go na ulicach Wiednia gdzie oprowadzał nas po miejscach w których można zasmakować specjałów wiedeńskich takich jak chociażby słynny Winner Schnitzel czy też nie mniej popularny tort Sachera.
Inny Orzegowianin Adam Borowicz rozpoznawalny od kilku lat z programów kulinarnych jakiś czas temu gościł również w ,,PNŚ” Na zdjęciu z prowadzącymi ten program Maciejem Kurzajewskim, Katarzyną Cichopek iMałgorzatą Opczowską .
Cyklicznie programy z udziałem Adama Borowicza można oglądać w powtórkach m.in. na TVP Rozrywka i Kuchnia +
Leksykon Orzegowski
Organizacje
Poważa Bogusław
***
Organizacje
Obecnie działające organizacje na terenie Orzegowa poza Towarzystwem Miłośników Orzegowa czy stowarzyszeniem Nasz Orzegów skupiają się głównie w środowiskach parafii i w funkcjonujących tu klubach sportowych.
Imponować może lista stowarzyszeń (poniżej) jakie działały na terenie Orzegowa w okresie międzywojennym. Lista ta i tak nie jest pełna.Brakuje tu głównie wielu organizacji niemieckich, które na mocy ustalonej po Plebiscycie na Górnym Śląsku konwencji, jako mniejszość niemiecka miały prawo kontynuować tu swoją działalność.
Lista organizacji działających na terenie Orzegowa w latach międzywojennych:
-Związek Powstańców Śląskich -przewodniczący Karol Kadłubek
-Narodowy Związek byłych Żołnierzy -przewodniczący -Józef Krasoń
-Związek Hallerczyków -przewodniczący -Jerzy Mosler
-Klub Sportowy 27
-Katolickie Stowarzyszenie Mężów-w 1891 r. przewodniczącym był J.Matura
-Katolickie Stowarzyszenie Kobiet-powstało przed rokiem 1938
-Chór Mieszany im.Fryderyka Chopina -założony w 1909 roku przez Adama Huloka
-Związek Gminny ,,Sokół ”- przewodniczący J.Jańczyk
-Związek Kolejarzy -przewodniczący Teodor Bombis
-Związek Posiedzicieli Domów i Gruntów -Dominik Gryska
-Straż Pożarna -Kurczyk
-Związek Obrony Kresów Zachodnich -Ignacy Blaut
-Towarzystwo Polek -Goniwiechowa
-Związek Pracowników Umysłowych -Ryszard Seiler
-Chrześcijańska Demokracja – Władysław Słowik
-Narodowa Partia Robotnicza -Kaczmarek
-Związek Zawodowy Pracowników -Oddział Górników-Kaczmarek
-Związek Zawodowy Pracowników – Oddział Maszynistów -H.Matura
-Związek Uchodźców Śląskich -Jan Trzęsiok
-Związek Podoficerów Rezerwy
-Związek Radioamatorów- Rohrbuch
-Flota Narodoowa -Rohrbuch
-Związek Marynarzy – J.Króliczek
-Kongregacja Mariańska -założona w 1907 r.Przew.Florentyna Dehn
-Verband Deutscher Katholiken – Rusin
-Centralny Związek Zawodowy
-Polski Oddział Górników -Antoni Pawlik
-Związek Hodowców Królików -Pawł Wojciechowski
– Kolumna Sanitarna
-Związek Harcerski
-Związek Inwalidów Górniczych i Huticzych
-Klub Mandolinistów
-Koło Przyjaciól Harcerstwa Polskiego
-Liga Obrony Powietrznej Państwa
-Towarzystwo Przyjaciół Muzyki
-Sodalicja Mariańska
-Towarzystwo Czytelni Ludowych
-Związek Nauczycielstwa Polskiego
-Związek Strzelecki
-Towarzystwo Pomocy Młodzieży Polskiej w Niemczech
-Katolickie Stowarzyszenie Młodzieży Męskiej- powstało przed 1931 r.-J.Waletko
-Katolickie Stowarzyszenie Młodzieży Żeńskiej-
-Stowarzyszenie Pań Miłosierdzia
-Stowarzyszenie Młodzieży Polsko m-Katolickiej -,,Gotów”
-L.O.P.P -przewodniczący-Piotr Tomanek
-Komitet Niesienia Pomocy Biednym oi Bezrobotnym
-Towarzystwo Hodowców Gołębi
-Ochotnicza Straż Pożarna
-Koło Polskiego Czerwonego Krzyża
-Chór kościelny im.św.Cecylii
-Związek Młodzieży Pracującej ,,Jedność”
-Narodowe Chrześcijańskie Zjednoczenie Pracy -Robert Nowa-
-Katolickie Stowarzyszenie Młodzieży -Jan Osdarty
-Narodowa Partia Robotnicza
-Polska Partia Socjalistyczna
-Towarzystwo Gimnastyczne ,,Sokół”
-Związek Matek Chrześcijańskich
-Towarzystwo Hodowli Gołębi Pocztowych
-Towarzystwo Hodowli Kanarków
-Liga Obrony Powietrznej Kraju
Poważa
Poważa Bogusław -ur. 3 czerwca 1964r. Artysta plastyk ,grafik komputerowy ,działacz społeczny .
Malarstwo i sztuka pasjonowały go od dzieciństwa, lecz dopiero po dłuższym czasie od zakończenia edukacji w szkole średniej zdecydował się na studia.
W czerwcu 2011 roku ukończył je z wyróżnieniem w Instytucie Sztuki Uniwersytetu Śląskiego w Cieszynie .
Wcześniej zrealizował kilka zamówień na obrazy olejne, głównie do kościołów. Obrazy te można spotkać w kilku kościołach na terenie naszego miasta .
Pierwsze jego wystawy były związane z obrazami wykonanymi jako praca dyplomowa na studiach. Prace te prezentowane były m.in. W Jastrzębiu Zdroju ,Żorach a także podczas otwarcia orzegowskiej Galerii Czapla w 2014 roku oraz w Muzeum Miejskim.
Współzałożyciel Orzegowskiej Grupy Twórców Kultury , z którą wielokrotnie prezentował swe prace na wielu wystawach zarówno w galerii Czapla jak i wielu innych miejscach w mieście i poza nim.
W 2016 roku swe prace przedstawił w Muzeum Miejskim im.Maksymiliana Chroboka w Rudzie Śląskiej. Sama wystawa jak i poprzedzający ją wernisaż cieszyły się dużym powodzeniem. Obrazy ,,Bezcenny dar” i ,,Skarb Goduli” są obecnie eksponatami tego muzeum. Tematyka związana z Karolem Godulą i jego spadkobierczynią Joanną Schaffgotsch przewija się często w jego twórczości, a obrazy związane z tą tematyką , prezentowane są na wielu wystawach .
Swoją wystawę autorską w 2016 roku zaprezentował również w orzegowskiej galerii.
Twórczość Bogusława Poważy nie kończy się wyłącznie na dokonaniach artystycznych. Jako aktywny członek Towarzystwa Miłośników Orzegowa i wieloletni członek zarządu tej organizacji poprzez swój ogromny wkład w jej działalność, mocno wpłynął na jej dorobek , jednocześnie wnosząc w te działania znak najwyższej jakości.
Od wielu lat jest jednym z pomysłodawców i organizatorów niemal wszystkich większych przedsięwzięć Towarzystwa Miłosników Orzegowa.
W 2011 roku -był jednym z głównych organizatorów ,,Orzegowskiego Pleneru Fotograficznego”
W 2012r. – tym razem inicjuje i przeprowadza ,,Orzegowski Plener Malarski” , co jak się okazuje stało się zalążkiem powstałej w 2014 r. Orzegowskiej Grupy Twórców Kultury.
W 2013 roku wraz z grupką innych członków TMO organizuje trzydniowe wydarzenie pod nazwą ,,Ratusz Orzegowski w czasach dawnej świetności”
w kolejnych latach 2014-2015 współtwórca Galerii Czapla i grupy OGTK oraz członek Komitetu obchodów 710 lecia Orzegowa.
W okresie lat 2016-2019 w znaczący sposób zaangażował się w projekty TMO ,takie jak m.in. ,,Rok Sportu Orzegowskiego” ,,Rok Muzyki Orzegowskiej” ,,Rok Karola Goduli i Joanny Schaffgotsch” ,,Rok Rzemiosła Orzegowskiego” W tym czasie stworzył bogatą oprawę graficzną wszystkich wydarzeń związanych z tymi przedsięwzięciami.
Z jego udziałem powstało wiele tematycznych wystaw.Oprócz wątków powiązanych z wymienionymi wydarzeniami tworzył lub współtworzył takie wystawy jak ;,,90 lecie KS27 Orzegów” ,,100 lecie konsekracji kościoła” ,,Orzegów -dwa w jednym” ,,Odlotowy Orzegów ‘ ,,Zielony Orzegów” czy cieszące się dużym powodzemiem ,,Rody Orzegowskie”
Autor wszystkich materiałów promocyjnych i propagujących działalność TMO: banerów , plakatów , ulotek ,zaproszeń , dyplomów jak również gadżetów m.in kubków tematycznych , widokówek .
Jedna z wiodących postaci tej organizacji , za swą działalność doceniony m.in tytułem i statuetką ,,Ambasadora”Orzegowa”
Dawny Orzegów w kolorze (29)
Są takie zdjęcia jak to, które zawsze będą naszym obiektem westchnień. Spośród większości tu prezentowanych ujęć dawnego Orzegowa w kolorze mimo ,że są tam przedstawiane najczęściej miejsca , których już dziś nie ma, to właśnie Dom Kultury pozostanie tym miejscem , o którym się nie da tak po prostu zapomnieć i wymazać go z pamięci.
Zdjęcie budynku Domu Kultury było co prawda w tym cyklu już przedstawiane wcześniej ,tym razem jednak prezentowane jest bodaj jedyne takie zdjęcie zrobione zimą .O tym wszystkim co działo się we wnętrzach tego budynku często wspominamy. A każdy kto pamięta dawniejsze czasy musi sobie przypomnieć też ,że przylegająca do niego ulica Stroma zimą doskonale nadawała się do zjeżdżania na sankach , nartach czy też na gumach przytwierdzonych do podeszwy obuwia.
Ulica Stroma nie nazywała się tak z przypadku , bo rzeczywiście taką jest .Zjazd z takiej góry to była czysta przyjemność, choć nie pozbawiona odrobiny adrenaliny. Wprawdzie kiedyś na drogach nie było tylu samochodów , to jednak trzeba pamiętać ,że właśnie tamtędy odbywał się jednak jakiś ruch w kierunku funkcjonującej wtedy kopalni Karol.
Wyhamować z tej góry przed ul.Bytomską było nie sposób. Hamować to raczej byli zmuszeni kierowcy tą ulicą się poruszający.
Wyślizgana zaś ulica Stroma często stawała się przekleństwem dla tych którzy mieli zamiar pod nią wjechać.
Zdjęcie z kalendarza
To niezwykle cenna fotografia bo dokumentuje pewien ważny dla historii Orzegowa moment. Rok 1966. świeżo oddane społeczeństwu naszej dzielnicy obiekty. Hala sportowa ,z lewej strony – dopiero co posadzone drzewka w Parku im.Janka Krasickiego (obecnie Młodzieży).Te same,które dziś sięgają kilkunastu metrów. Za halą w głębokim tle dawno już nieistniejący amfiteatr z muszlą koncertową.Na prawo od hali boisko ,za nim ledwo widoczny zarys lodowiska.
Co zawsze gdzieś tam należy podkreślać. Nigdy nie było by Burloch Areny w obecnym kształcie gdyby nie fakt ,że z początkiem lat 60. w wyniku masowych prac społecznych przeobrażono ten wcześniej zdegradowany nieużytek , ogromne zapadlisko powstałe w wyniku pozyskiwania piasku do wypełniania pustek poeksploatacyjnych w kopalni Karol, w kompleks obiektów sportowo- rekreacyjnych.
O kopalni Karol – w Muzeum Miejskim
Krzysztof Gołąb, Dyr.Muzeum Miejskiego w Rudzie Śląskiej zaprasza wszystkich zainteresowanych na wykład poświęcony kopalni Karol.
Zdjęcie tygodnia
Sprzęt ciężki ; ciężarowe samochody , betoniarki ,koparki i dwa wysokie żurawie to widok jaki nam będzie towarzyszył cały ten rok podczas wznoszenia budynku przy ul.Tomanka
Galeria ,,Zdjęcie tygodnia ” – wejdź tu
Orzegowski sport na starej fotografii (5)
Dziś już z pewnością w tych niższych klasach rozgrywkowych miejscowi kibice mimo, że chętnie chodzą na mecze swej lokalnej drużyny aż tak emocjonalnie do tego nie podchodzą. Owszem przyjemnie spędzają czas na trybunach,pokibicują ,czasem coś rzucą pod adresem jednych czy drugich. Po meczu już go specjalnie nie rozpamiętują .Wokół piłkarzy zaś nie tworzy się jakaś wyjątkowa popularność .
Inaczej zgoła było w czasach tych bardziej odległych. Już chociażby dlatego, że każda dzielnica miała swój klub piłkarski, a grający w nim piłkarze byli znajomymi sąsiadami często nawet był to też ktoś z rodziny, to te więzi emocjonalne pomiędzy zawodnikami, a ich sympatykami były bardzo bliskie. Poza tym istniało wtedy coś takiego jak lokalny patriotyzm. Na mecze piłkarzy czy na pojedynki bokserskie przychodziły tłumy orzegowian. Każdy też żywo interesował się tym co dzieje się w środowiskach sportowych naszej dzielnicy.Po meczach droga wiodła do tutejszych restauracji. Analizy meczu , ocena poszczególnych piłkarzy ,sędziego, układanie w głowie tabeli, prognozy na następny mecz, wszystko to w oparach dymu z papierosów i przy kolejnych kuflach piwa ..tak mniej więcej wyglądały pomeczowe dyskusje.
A,że znacząca część zespołu była zatrudniona w kopalni Karol , to i tam podczas fedrunku znalazł się czas na … wywiady pomeczowe .
Ogólnie biorąc kiedyś żyło się o wiele bardziej tym wszystkim co dotyczyło lokalnej piłki nożnej niż obecnie. Co trzeba zaznaczyć mimo ,że piłkarze ci kopali piłkę czasem w tych najniższych klasach , darzono ich sporym poważaniem i autorytetem. Byli kimś i oni sami też to czuli.Zawsze ci najlepsi , którzy potrafili sobie zaskarbić uznanie w oczach kibiców stawali się prawdziwymi idolami czy wręcz bożyszczami zwłaszcza wśród dzieci.
Bardzo wymowna fotografia , nie wymagająca nawet opisu.Wystarczy spojrzeć z jakim podziwem chłopcy spoglądają na jednego z piłkarzy przedwojennego KS 27 Orzegów.
,,Bajtle” obserwujący popisy bramkarza ..Sympatyczne to trzeba powiedzieć ujęcie.
Z orzegowskimi sportowcami tutejsze społeczeństwo zawsze było na dobre i na złe.
Ze sportu
Puchar Polski Kadetów w zapasach w stylu klasycznym zakończył się z trzema brązowymi medalami dla naszych młodych zapaśników ! Medaliści to: Kuba Halama 45 kg, Maciej Szczepanik 55 kg i Kuba Duda 92 kg. Wielkie brawa i gratulacje dla wszystkich zawodników za determinację i wolę walki!!!
***
Zawodnicy Z.K.S. Slavia z workiem medali
W miniony weekend do rywalizacji w Mistrzostwach Śląska w zapasach w stylu wolnym i zapasach kobiet przystąpiły dwie grupy wiekowe – młodzik oraz junior młodszy. W zawodach udział wzięło 33 zawodników i zawodniczek ZKS Slavia Ruda Śląska. Mocna grupa zapaśników nie zawiodła i wróciła z workiem medali, zajmując pierwsze miejsce drużynowo w klasyfikacji klubowej młodziczek, młodzików i kadetek oraz 3 miejsce drużynowo w klasyfikacji kadetów.
Medale dla zapaśników rudzkiej Slavii zdobyli:
- w grupie kadetów i kadetek:
- Natalia Szczęsna – złoto,
- Olivia Garmulewicz – złoto,
- Emila Szewczyk – srebro,
- Jakub Wackowski – złoto,
- Jakub Bińkowski – srebro.
- w grupie młodziczek i młodzików:
- Julia Żydek – złoto,
- Julia Palka – złoto,
- Zuzanna Ptak – złoto,
- Magdalena Chrząszcz – złoto,
- Emilia Juraszek – złoto,
- Michał Partuś – złoto,
- Rafał Hajde – złoto,
- Jakub Dziobek – złoto,
- Kajetan Szewczyk – złoto,
- Bartosz Oleś – złoto,
- Helena Tura – srebro,
- Dorota Jamka – srebro,
- Jakub Klimas – srebro,
- Fabian Cysewski – srebro,
- Marcel Nowak – srebro,
- Dominik Kulka – srebro,
- Oliwia Ceklarz – brąz,
- Agata Chyłek – brąz,
- Marcel Kotyrba – brąz,
- Nikodem Zanjat – brąz,
- Patryk Sęk – brąz,
- Bartosz Wieroński – brąz.